Мубориза бо коррупсия - суботи ҷомеа

Тоҷикистон дар замони муосир бо чандин таҳдидҳо ва масъалаҳои ҷиддии иҷтимоӣ, сиёсӣ ва иқтисодӣ рӯ ба рӯ мебошад. Яке аз мавзуъҳои асосие, ки ба манфиат ва амнияти кишвар таҳдид мекунанд, коррупсия мебошад. Мубориза бар зидди ин зуҳури манфии иҷтимоӣ барои Тоҷикистон аҳамияти хос дорад, зеро он на танҳо ба рушди кишвар зарар мерасонад, инчунин амнияти давлатро низ зери хатар қарор медиҳад.
Коррупсия яке аз мушкилоти аслии ватанамон боқӣ мемонад. Ба ибораи дигар, коррупсия як хатари ҷиддӣ барои рушди иқтисодӣ, адолати иҷтимоӣ ва тартиботи ҳуқуқӣ аст. Мубориза бо коррупсия дар Тоҷикистон як зарурати бунёдӣ барои беҳтар кардани фазои иқтисодӣ ва иҷтимоии кишвар аст.
Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон барои мубориза бо коррупсия як силсила чораҳо андешидааст. Аз ҷумла, қабули қонунҳо ва қарорҳое, ки ба коҳиш додани сатҳи коррупсия равона шудаанд. Бозсозии муассисаҳои давлатӣ, таҳкими мониторинг ва рушди нақшаҳои стратегӣ барои таъмини шаффофияти идоракунии давлатӣ ва иқтисодии кишвар, хеле муҳим аст. Таъсиси Комиссия оид ба мубориза бо коррупсия, пешниҳоди ҳуқуқӣ ва сиёсӣ барои эҳё намудани фарҳанги адолат ва муҳити ҳокимият, аз ҷумлаи иқдомот барои муқобилат бо ин мушкилоти ҷиддӣ мебошад.
Мубориза бо коррупсия дар Тоҷикистон ба самти муҳим дар таъмини субот ва амнияти кишвар табдил ёфтааст. Ҳадафи асосии он бунёду таҳкими давлати ҳуқуқбунёд, озод ва амну осоишта мебошад. Барои расидан ба ин ҳадафҳо муҳим аст, ки тамоми нерӯҳои ҷомеа, аз ҷумла давлат, созмонҳои ғайридавлатӣ ва аҳли ҷомеа дар ҳамоҳангӣ ва якҷо амал кунанд.
Дар ниҳоят, мубориза бо коррупсия ба як раванди умумӣ ва маҷмуии таъмини амният ва рушди устувори Тоҷикистон табдил ёфтааст. Раҳоӣ додани кишвар аз ин таҳдидҳо вазифаи муҳиме ҳаст, ки ба устувории иқтисодӣ ва рушди кишвар кӯмак мекунад.
Роҳҳои асосии мубориза бо коррупсия:
Таҳкими шаффофият ва ҳисоботдиҳӣ: Созмонҳои мустақил, масалан, созмонҳои ғайридавлатӣ ва бахшҳои мустақили таҳлилӣ метавонанд фаъолияти идоракунии давлатӣ ва истифодаи маблағҳои давлатиро назорат кунанд. Бояд як системаи комили электронӣ (барномавӣ) эҷод карда шавад, ки дар он тамоми қарорҳо ва санадҳо (мисли тасмимҳо ё ҳуҷҷатҳои расмӣ) вобаста ба идоракунии маблағҳо ва истифодаи онҳо автоматикӣ сабт ва назорат шаванд. Ин система ба он шеваи «навбат»-и анъанавӣ, ки дар он мансабдорон ё маъмурон ба таври дастӣ ё бо тартиби кӯҳна амал мекунанд, иваз карда шуда, кӯмак мекунад, то ҳамаи амалиёт шаффоф ва осонтар пайгирӣ шаванд. Мақсади ин раванд кам кардани имкониятҳои коррупсионӣ ва беҳтар кардани шаффофият дар истифодаи маблағҳои давлатӣ мебошад.
Таъмини амният ва адолати ҳуқуқӣ: Дар баробари таъмини раванди шаффофияти давлатӣ, равандҳои маъмурӣ (механизмҳои корӣ ва сиёсати маъмурӣ) ва ҳуқуқӣ (қонунҳо ва қарорҳои расмии ҳуқуқӣ) низ бояд таҳия ва иҷро шаванд. Яъне, барои пешгирии коррупсия, бояд чораҳои муфассал ва роҳу равишҳои муайян барои назорат ва ҳал кардани мушкилоти коррупсионӣ дар тамоми сатҳи идоракунии давлатӣ таҳия карда шаванд.
Маърифатнокии ҳуқуқии зидди коррупсионӣ: Раванди маърифатнокии зидди коррупсия дар Тоҷикистон бояд аз мактаб, донишгоҳ ва ҷомеа оғоз ёбад. Маърифати ҳуқуқӣ-иҷтимоӣ дар бораи зарарҳои коррупсия ва паёмадҳои манфии он метавонад мардумро ба мубориза бо ин падида сафарбар кунад.
Бояд таъкид намуд, ки барои беҳтар кардани мубориза бо коррупсия дар кишвари мо як қатор корҳо анҷом дода шуда истодаанд:
1. Таъмини дахлнопазирии қонун ва маъмурият: Барои мубориза бо коррупсия, қонунгузорӣ ва системаи ҳуқуқӣ маҳкамаҳо ва сохторҳои мустақили адолат фаъолият мебаранд ва дахлнопазирии суд ва додгоҳҳо, барои муҳокимаи корҳо ва парвандаҳо, ки ба терроризм ва коррупсия алоқаманданд, таъмин мегарданд.
2. Таҳкими ҳамкории иҷтимоӣ: Ҷамъият ва созмонҳои ғайридавлатӣ нақши муҳими худро дар мубориза бо коррупсия тавсеа дода, бо мақомоти давлатӣ якҷо ва ҳамоҳанг фаъолият кунанд. Барномаҳои маълумотдиҳӣ ва омӯзишӣ, ки ба хатарҳои коррупсионӣ равона шудаанд, дар байни мардум густариш пайдо мекунанд.
Мубориза бо коррупсия дар Тоҷикистон, дар маҷмӯъ, як маъракаи комилан якҷояи иҷтимоӣ, сиёсӣ ва иқтисодӣ аст, ки дар он ҳар як бахш бояд саҳмгузор бошад.
Коррупсия манбаи асосии фақр, пастравии иқтисод ва набудани адолат аст, ки барои рафъи он бояд шаффофият, омӯзиш ва таъмини адолати ҳуқуқӣ дар ҷомеа таъмин шавад. Барои рафъи ин мушкилот, Тоҷикистон ба тадбирҳои муҳими ҳуқуқӣ, ҳамкориҳои байналмилалӣ ва ташкили барномаҳои маълумотдиҳӣ ниёз дорад. Танҳо бо ҳамоҳангии давлат, ҷомеа ва ташкилотҳои байналмилалӣ кишвари мо метавонад, дар мубориза бо коррупсия муваффақ гардад ва амнияти устуворро барои рушди кишвар таъмин намояд.

майори гвардия Фаррух Ҳасанзода